Czym jest Rekomendacja T?
Rekomendacja T wystawiona przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2010 roku ma na celu zarządzanie ryzykiem kredytów adresowanych do konsumentów. Obok Rekomendacji S – dotyczącej przede wszystkim kredytów hipotecznych – jest jedną z najistotniejszych, z perspektywy detalistów, wytycznych narzuconych na banki. Co wniosła Rekomendacja T? Jakie są jej główne założenia?
Rekomendacje KNF. Czym są dla banków?
Wszystkie polskie banki, a także spółdzielcze kasy oszczędnościowo-rozliczeniowe (SKOK) podlegają w naszym kraju pod Komisję Nadzoru Finansowego. Jej zadaniem jest “dbanie” o stabilność systemu finansowego, a konkretniej kontrola wszystkich instytucji finansowych zgodnie z prawem Unijnym. KNF regulując w znacznym stopniu pracę danej instytucji, ma prawo do nałożenia na nią kar, za nieprzestrzeganie ogólnoprzyjętych zasad, które w znacznym stopniu sama narzuca. Jedną z form kształtowania norm, którymi banki i SKOK-i muszą się podporządkować, są tzw. Rekomendacje, czyli zbiory zaleceń i wytycznych.
KNF powołana została zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej w 2006 roku i od tego czasu wydała już kilkanaście Rekomendacji, przy czym dziś skupimy się na Rekomendacji T – dotyczącej głównie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytów.
Rekomendacja T
Rekomendacja T została wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2010 roku, jednak już trzy lata później wydano jej zaktualizowaną wersję. Powstała na kanwie Prawa bankowego, a dokładniej art. 137 pkt 5 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997. Głównym założeniem Rekomendacji T było określenie / narzucenie na banki i SKOK-i dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem kredytów kierowanych do detalistów. Od początku była ona zatem rozporządzeniem, które miało gwarantować przestrzeganie przez instytucje finansowe właściwych praktyk przy ocenie zdolności kredytowej klientów i tym samym obniżenie ryzyka związanego z udzielaniem konsumentom kredytów.
Główne założenia Rekomendacji T
Podstawowym celem Rekomendacji T jest znacznie zmniejszenie liczby tzw. złych kredytów, czyli takich, które nie zostaną przez klientów banków spłacone. Wytyczne narzucone na banki przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w ramach Rekomendacji T pozwalają bankom na stworzenie takich rozwiązań i procedur, które pozwolą na zminimalizowanie ryzyka kredytowego, a tym samym dbanie o stabilność finansową instytucji.
Cały dokument liczy sobie kilkadziesiąt zdefiniowanych wytycznych, jednak do głównych zaliczyć możemy m.in. limity zadłużenia kredytobiorcy (wskaźnik DTI), uproszczoną procedurę oceny zdolności kredytowej, korzystanie z rejestru dłużników w procesie oceny zdolności kredytowej czy bazowanie na tzw. wskaźniku LtV w przypadku kredytów hipotecznych.
Limit zadłużenia kredytobiorcy
Jedną z wytycznych narzuconych na banki w ramach Rekomendacji T była ta dotycząca zasad wyliczania przez instytucje finansowe zdolności kredytowej. Według pierwszej wersji dokumentu z 2010 roku banki i SKOK-i musiały brać pod uwagę to, by wskaźnik DTI (stosunek wszystkich zobowiązań do dochodów) nie przekraczał 50-65 proc. Po nowelizacji, która miała miejsce w 2013 roku, instytucje mają już możliwość określać ten wskaźnik w sposób indywidualny, co oznacza, że w bardziej liberalnych bankach istnieje możliwość zaciągnięcia zobowiązania, nawet gdy wskaźnik DTI wynosi 70 proc.
Przed zaciągnięciem kolejnego kredytu warto wcześniej skonsultować się z ekspertem kredytowym, który pomoże oszacować naszą realną zdolność kredytową i dobierze ofertę dostosowaną do naszych możliwości.
Uproszczona procedura określania zdolności kredytowej
Kolejną dość istotną z perspektywy kredytobiorców wytyczną Komisji Nadzoru Finansowego jest możliwość stosowania przez banki i SKOK-i uproszczonej procedury badania zdolności kredytowej.
- W przypadku osób wnioskujących o kredyt lub pożyczkę, której suma nie przekracza 4-krotności miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
- W przypadku osób korzystających z usług banku od min. 6 miesięcy, wnioskujących o kredyt lub pożyczkę, której kwota nie przekracza 6-krotności miesięcznego wynagrodzenia.
- W przypadku osób korzystających z usług banku od min. 12 miesięcy, wnioskujących o kredyt lub pożyczkę, której kwota nie przekracza 12-krotności miesięcznego wynagrodzenia.
- Pozostałych osób wnioskujących i kredyt lub pożyczkę, której wartość nie przekracza 1-miesięcznego średniego wynagrodzenia.
Rekomendacja T i rejestr dłużników
Zgodnie z Rekomendacją T banki i SKOK-i podczas rozpatrywania wniosku o kredyt lub pożyczkę “powinny” korzystać z ogólnodostępnych baz danych biur informacji kredytowej i gospodarczej. Stąd też, gdy staramy się o kredyt, większość banków wystąpi o nasze dane do BIK oraz BIG-ów, jednak zdarzają się sytuacje, w których podstawą jest wyłącznie Biuro Informacji Kredytowej, a inne rejestry, jak np. KRD bywają pomijane.
Jak zbudować dobrą historię kredytową?
Pamiętajmy, że mimo iż Rekomendacja T została wydana w 2010, a następnie zmodyfikowana w 2013 roku, to jej zapisy w dalszym ciągu obowiązują i wszelkie instytucje finansowe podlegające pod KNF stosują się do wytycznych w niej zawartych.
Jeśli przygotowujemy się do większego zobowiązania, jakim jest np. kredyt hipoteczny, powinniśmy wziąć także pod uwagę Rekomendację S, które określa m.in. minimalną wysokość wkładu własnego. Aktualnie wynosi on 20 proc. wartości nieruchomości lub 10 proc. w przypadku wykupienia dodatkowego ubezpieczenia.
Masz pytania? Skontaktuj się z niezależnym ekspertem kredytowym i zwiększ swoje szanse na otrzymanie finansowania.
Zdjęcie główne: Pexels